मधेस र मिथिलाञ्चलमा छठ पर्व सुरू

काठमाडौं- मधेससहित मिथिलाञ्चलका विभिन्न जिल्लाहरूमा मंगलबारदेखि छठ पर्व सुरु भएको छ।

यो चार दिनसम्म मनाइने पर्व महोत्तरी, धनुषा, सिरहा, सप्तरी, सुनसरी, मोरङ, सर्लाही, रौतहट, बारा, पर्सालगायतका क्षेत्रमा धुमधामका साथ मनाइन्छ।

स्थानीय पोखरी, तलाउ तथा प्रसिद्ध नदीहरूमा श्रद्धालुहरूले धार्मिक विधिपूर्वक सूर्य देवको पूजा गर्दै यो पर्वलाई सम्पन्न गर्ने तयारी गरेका छन्।

छठ पर्वमा सूर्यदेवको पूजा गरिन्छ। यो पर्वमा विशेष रूपमा अस्ताउँदो र उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ्य चढाइन्छ, जसले पारिवारिक सुख, शान्ति र समृद्धिको कामना गरिन्छ। छठको पहिलो दिन 'नहा खा' विधिबाट पर्व सुरु गरिन्छ, जसमा व्रतीहरूले शारीरिक शुद्धता गर्दछन्। दोस्रो दिन 'खर्ना' मनाइन्छ, जसमा दिनभर उपवास गरी राति छठ देवतालाई आमन्त्रण गरिन्छ।

पर्वको तेस्रो दिनलाई 'षष्ठी' भनिन्छ। यस दिन श्रद्धालुहरूले घरमै परम्परागत रुपमा ठकुवा, भुसवा, खजुरीया र विभिन्न प्रकारका पकवानहरू तयार पार्छन् र निर्धारित जलाशयमा पुगेका छन्। बेलुकी अस्ताउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिने चलन छ।

पर्वको चौथो तथा अन्तिम दिन बिहानै पुनः जलाशयमा पुगेर उदाउँदो सूर्यलाई अर्घ्य दिँदै पर्व समापन गरिन्छ। महाभारतको कथाअनुसार पाण्डव अज्ञातवासका बेला सूर्यदेवको आराधना गरेपछि सफल भएका थिए भन्ने कथन रहेको छ।

छठ पर्वले हिन्दू र मुस्लिम समुदायबीच सामाजिक सद्भाव बढाउँदै आएको छ। यो पर्वमा विभिन्न वस्तुहरूको संख्यालाई ७० पुर्याएर अर्पण गर्ने चलन भए पनि आर्थिक क्षमता नभएका व्यक्तिहरूले सादगीपूर्ण अर्पण गरे पनि देवता प्रशन्न हुने जनविश्वास छ।

छठ पर्वका लागि आवश्यक सामग्री, विशेष गरी बाँसका चङ्गेरा, केरालगायत वस्तुहरूमा अत्यधिक माग बढेको छ। व्यापारीहरूका अनुसार केरा, उखु, दूध, माटोका भाँडाकुँडा, मिठाइ लगायतको सामग्रीमा अत्यधिक व्यापार भइरहेको छ।

लोक आस्था, श्रद्धा र धार्मिक आस्थाको यो पर्व अहिले नेपालभरका प्रमुख सहरहरूमा पनि मनाइन्छ। काठमाडौं, पोखरा, धरानजस्ता सहरहरूमा पनि यस पर्वको तयारी पूरा भएको छ। चार दिनसम्म विविध धार्मिक विधिहरूबाट सम्पन्न गरिने यस पर्वले समाजमा समरसता र सद्भाव फैलाउने विश्वासका साथ मनाइन्छ।